Warning: include_once(/home/poselska/ftp/fufu/wp-content/plugins/wp-super-cache/wp-cache-phase1.php): failed to open stream: No such file or directory in /home/ugxsspmkgl/domains/poselska.pl/public_html/wp-content/advanced-cache.php on line 8

Warning: include_once(): Failed opening '/home/poselska/ftp/fufu/wp-content/plugins/wp-super-cache/wp-cache-phase1.php' for inclusion (include_path='.:/opt/alt/php56/usr/share/pear:/opt/alt/php56/usr/share/php') in /home/ugxsspmkgl/domains/poselska.pl/public_html/wp-content/advanced-cache.php on line 8

Warning: mysql_list_tables(): Access denied for user 'ugxsspmkgl'@'localhost' (using password: NO) in /home/ugxsspmkgl/domains/poselska.pl/public_html/wp-content/plugins/ajax-contact-form/ajaxcf.php on line 123

Warning: mysql_list_tables(): A link to the server could not be established in /home/ugxsspmkgl/domains/poselska.pl/public_html/wp-content/plugins/ajax-contact-form/ajaxcf.php on line 123

Warning: mysql_num_rows() expects parameter 1 to be resource, boolean given in /home/ugxsspmkgl/domains/poselska.pl/public_html/wp-content/plugins/ajax-contact-form/ajaxcf.php on line 124
Największe miasta wczesnego średniowiecza. Wolin. | Gazeta Poselska

historia

Największe miasta wczesnego średniowiecza. Wolin.

0 Comments

Na południowo-wschodnim krańcu wyspy Wolin osiedla mieszkalne istniały już pod koniec epoki kamienia,co pokazały wykopaliska z lat 1930 i 1950 r. Duże wykopaliska w 1930 roku poprowadzone przez Schuchardta przyniosły rozstrzygnięcie, odkrywając osadę z dochodzącą do 9 m głębokości warstwą osadniczą.

W tym miejscu w 980 r.n.e. donoszono o wikińskim mieście Julin, także zwanym Jomsburg.

Legenda głosi, że zatopione miasto Wineta było największym miastem słowiańskim. W rzeczywistości, miejsce było w IX Wieku jednym z głównych centrów handlowych na Bałtyku, a w X wieku miało już około 8000 mieszkańców.

Po wykopaliskach ustalono iż osada musiała mieć długość ok. czterech kilometrów wzdłuż rzeki Dźwiny. Wykopaliska rozciągały się aż do “Srebrnej Góry” na północ od Wolina. Podczas budowy nowego mostu zostały odkryte kolejne znaleziska w latach 1990-tych.

Adam z Bremy, pisząc około 1080 w jego Biskupiej Historii Kościoła w Hamburgu :

“Za Łużyczanami, także zwanymi Wilzen- Wilkami, spotkasz rzekę Odrę, najbardziej bogatą w wodę z rzek słowiańskiego kraju.

Tam gdzie ona wpada do Skythenmeer [czyli Morze Bałtyckie], tamże bardzo znane miasto Jumne oferuje punkt kontaktowy dla Barbarzyńców i Greków [prawdopodobnie oznaczało, prawosławnych chrześcijan z Rusi ]. To naprawdę jest największy ze wszystkich miast, które posiada Europa, żyją w nim Słowianie z różnych plemion, Grecy i barbarzyńców. Nawet obcy z Saksonii otrzymali w tym tym samym miejscu prawo do zamieszkania, jeśli podczas swojego pobytu nie będą publicznie obnosili si ę z chrześcijaństwem. Jeeszcze wsztyscy są zagłębieni w pogańskiej herezji, mimo to wyjątkowo trudno będzie trudno znaleźć lud, który ma bardziej przyjazny sposób życia i gościnności. Miasto jest pełne towarów wszystkich narodów północy, nie brakuje niczego cennego lub rzadkiego.”

 

Rys. Plan najstarszego osadnictwa w Wolinie, cc wikimedia. 

Pierwsze pisemne wzmianki o Wolinie pochodzą z około 870 roku. Znalazły się one w Żywocie “Świętego Ansgara” spisanym przez mnicha Rymbarta i wymieniają miasto jako jedno z największych w Europie[2]. Późniejsze badania archeologiczne potwierdziły te słowa[2]. Wzmianki o grodzie znalazły się także w opisach Ibrahima ibn Jakuba – żydowskiego kupca i podróżnika z 966 roku, oraz Adama z Bremy z 1074 roku. Thietmar w roku 1000 określił gród jako: civitas magna Livilni, a Adam Bremeńskiw 1074 roku określił nazwę i położenie Wolina – Jumne u ujścia Odry na ziemi Słowian[potrzebne źródło].

Rys. Świętowit woliński czczony w czasach średniowiecznych, cc wikimedia

Początkiem wczesnośredniowiecznego miasta była niewielka osada, która dzięki handlowi szybko rozbudowała przedmieścia i stała się centrum życia religijnego kultu słowiańskiego Światowida – Trygława. W bezpośrednim sąsiedztwie słowiańskiego grodu powstały cmentarzyska: dzisiejsza Młynówka i Wzgórze Wisielców, gdzie widać jeszcze ślady kurhanów[1].

W IX wieku otoczony został potężnymi umocnieniami drewniano-ziemnymi. Pod koniec IX wieku wieś nabrała cech miejskich. Stała się stolicą plemienia Wolinian. Była również ważnym ośrodkiem kulturowym. Obszar objęty władaniem Wolinian sięgał poKamień Pomorski na północy i po Puszczę Goleniowską na południu[3]. Obejmował powierzchnię około 1200 km². W szybkim tempie rozwijały się rzemiosła i handel. Największy rozwój Wolina przypada na IX-XII wiek. O bujnej historii tego miasta mówią kroniki niemieckie i sagi skandynawskie. Występuje w nich pod nazwą Jom i Jomsborg. Według Jomswikingasagi jarl Palnatokizbudował w X wieku ufortyfikowane miasto dotykające otwartego morza. Ogromny, mogący pomieścić 300 statków port zamknięty był żelazną bramą, nad którą w kamiennej wieży czuwały straże. Drużyna Wikingów stąd miała organizować śmiałe wyprawy. O Jomsborgu wspominają także Żywoty Olafa Tryggvasona, spisane dopiero w XIII wieku.

Wolin w literaturze

  • Jest tam niewiarygodna obfitość ryb tak z morza, jak z rzek, jezior i stawów, za denara zaś otrzymujesz wóz świeżych śledzi.
    • Autor: Helmold, Kronika Słowian
  • Julin zwykł był na początku każdego lata obchodzić święto jakiegoś bożka przy tłumnym udziale ludzi i pląsach.
    • Autor: Ebo
  • Lud doświadczony w walkach na lądzie i morzu, przyzwyczajony żyć z rabunku i łupieży w przyrodzonej jakiejś dzikości zawsze nieposkromiony.
    • Autor: Helmold, Kronika Słowian
  • Miasto Wolin… port, w którym spotykają się różne okręty
    • Autor: Ibrahim ibn Jakub
  • Można było w tym czasie zobaczyć, jak w całym mieście urządzano przedstawienia sceniczne, wszystko zmieszane z gwarem i hałasem.
    • Autor: Mnich z Prüfening, Vita Prieflingensis
  • Oddają się ze szczególną gorliwością rolnictwu. Sieją w dwóch porach roku.: późnym latem i na wiosnę. Najwięcej sieja prosa.
    • Autor: Ibrahim ibn Jakub
  • Odra to najbogatsza rzeka Slavonii. Przy jej ujściu stoi poważne miasto Jumneta, ośrodek wielce odwiedzany przez barbarzyńców i greków mieszkających naokoło. Jest to istotnie największe z miast, jakie są w Europie. Mieszkają w nim Słowianie i inne narodowości, Grecy i barbarzyńcy. Miasto to, bogate wszystkimi towarami północy, posiada wszelkie możliwe przyjemności i rzadkości. Jest tam garnek Wulkana, który mieszkańcy greckim ogniem nazywają.
    • Autor: Adam z Bremy
  • [Polska] w granicach od pierwszego boku długości morzem. [Stąd] granicą Prus aż do miejsca, które się nazywa Ruś, a granicą Rusi ciągnąc aż do Krakowa i od tegoż Krakowa aż do rzeki Odry, prosto do miejsca, które nazywa się Ołomuniec, a od tegoż aż do ziemi milczan prosto do Odry i stąd wzdłuż Odry aż do miasta Schinesghe.
    • Źródło Dagome iudex
  • Posiadają oni [Wolinianie] potężne miasto nad oceanem mające dwanaście bram. Ma ono przystań do której używają przepołowionych pni. Wojują oni z Mieszkiem, a ich siła bojowa jest wielka. Nie mają króla i nie dają się prowadzić jednemu władcy, a sprawującymi władzę wśród nich są ich starsi…
    • Autor: Ibrahim ibn Jakub, 965 r.
  • Powiadają, że należało ono do najpotężniejszego z królów Słowian. Opisywane jest jako wielkie. Jego port na morzu otaczającym stanowi cel, w którym zbiegają się liczne okręty. Jest najpiękniejszy z portów owych stron.
    • Autor: Ibn Said
  • Taka zaś między nimi jest wiara i społeczna świadomość, że całkiem nie znajdziesz między nimi złodziei lub oszustów.
    • Źródło: Kronika Słowian
    • Autor: Helmold
  • Wolinianie mają 70 grodów.
    • Źródło: Geograf Bawarski
Spadek ludności o połowę
Dane historyczne
Data Ludność Zm., %
X/XI w. 9000
1540 350 –96,1%
1740 1621 363,1%
1794 2217 36,8%
1816 2524 13,8%
1857 4034 59,8%
1900 4679 16%
1925 4723 0,9%
1939 4807 1,8%
1946 2369 –50,7%
1955 1800 –24%
1970 3026 68,1%
1978 3453 14,1%
1988 4404 27,5%
1992 5034 14,3%
1995 5132 1,9%
2000 4950 –3,5%
2002 5180 4,6%
2004 5076 –2%
2007 4196 –17,3%
2012 4998 19,1%
Dane z 1540: Wrota Wolina
Dane z 1970, 78, 88, 92, 2002 i 2004 z PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY WOLIN: Demografia i zatrudnienie oraz [7]
Dane z 1995, 2000, 2007 BDR GUSu
Dane z roku 2012: GUS, Departament Badań DemograficznychLudność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. , s. 45, 2012. Warszawa: GUS. ISSN 17346118(pol. • ang.). [dostęp 2013-04-30].

opr. af na podst. Wikipedii

By


Readers Comments (0)